Ivatan Vocabulary

Click Ivatan Dictionary Useful Ivatan Conversation by Ernesto Serna Vasol
Chirin a IvatanLiteral MeaningEnglish Equivalent
Angu ngaran mu?-What is your name?
Ara KA mangu? (singular)-How are you?
Ara KAMU mangu? (plural)-How are you?
Kapian KA pa nu Dios. (singular) Kapian KAMU pa nu Dios. (plural)The goodness of God be with you.How are you? Usually for general greetings.
Jinu ngayan MO? or Dinu ngayan MO?-Where are you going?
Sangu iñapuan mo?-Who are your parents
Sino kakteh mo? or Sino kaktej mo? (singular) or Sangu kakakteh (kakaktej) mo? (plural)-Who is (are) your brothers (sisters)
Papira dana u awan mo? or Pira dana u awan mo?-How old are you?
Ichaddao ko imo (singular); Ichaddao ko inyo (plural-I love you.
Rich Ivatan Basic Vocabulary
IvayvatanenFilipino (Tagalog)English
IpulaTawag sa mga hindi IvatanTerm for non-Ivatans
IvatanTawag sa mga taga-BatanesA term that refers to natives of Batanes
VatanKatawagan sa Batanes ng mga IvatanA term that refers to Batanes by the Ivatans (I personally believe the word 'Batanes' is a misnomer since Ivatans do not call themselves "Ibatan" but "Ivatan" from the word "Vatan" (i-Vatan literally means "from Vatan") perhaps the mistake happened from Philippines' old alphabet (Alibata) which do not have the 'V' letter when Batanes was officially named as such.)
WakayKamoteng bagingSweet Potato
KawakayanTaniman ng kamote.Sweet Potato Plantation field.
Dukay/DucayIsang halamang-ugat na singkatulad ng ube pero matinik ang baging at manamis-namis  ang laman nito.A kind of root-crops that is almost similar to Ube but has thorny vines and its usually sweeter than the ube.
UviUbeUbe
TatusIsang uri ng crustacean na natatagpuan lamang halos sa BatanesA variety of crustaceans that is found mainly in Batanes Islands
Sudi a nayvatanGabing TagalogTaro
Venes (pronounced as /vənəs/)Pinatuyong tangkay ng Gabi na mainam ulamin sa panahon ng taglamig.Dried Gabi stalks that is favorably eaten as vian during winter.
HapaMurang dahon ng gabi.Young taro leaves.
PawpawIsdang pinatuyo (daing) inuulam sa panahon ng taglamig.Dried fish intended for winter season.
DibangKatawagan sa isdang lumilipad na karamihan ay nahuhuli sa buwan ng Hunyo-Agosto; paboritong idaing ng mga taga BatanesFlying fish abundantly harvested in June-August, Ivatans' most favored dried fish.
ArayuIsdang Dorado, bihirang nahuhuli at paboritong idaing ng mga Ivatan.Dorado Fish, also Ivatan's rare catch, usually dried intended for winter.
Among / AmungIsdaFish
Chipuho/TipuhoPuno ng KamansiJackfruit tree
KabbayaDahon ng Kamansi na ginagamit na kainan sa tuwing may malalaking handaan. Isang kulturang maipagmamalki ng mga Ivatan.Jackfruit leaf used as "plates" during big Ivatan celebrations. One of the many proudly cultural practices of the Ivatans.
VaculIsang uri ng kasuotang panangga sa init at ulan na sinusuot lamang ng mga kababaihan. A head protection from heat and rain, worn only by Ivatan women.
VuyavuyIsang uri ng palmera. Ang dahon nito ang ginagamit sa paggawa ng Vacul.A variety of palms (almost similar to Arabian Dates). Its leaves are used to produce the Vacul.
Uved (pronounced as /Uvəd/) Ubod ng saging, hinahain ito bilang ulam na may halong laman or isda sa tuwing may malalaking handaan. Banana bulb, usually mixed with meat or fish, served usually during important big occasions. Veneng (pronounced as /vənəng/) Pagkaing Uved na binalot sa dahon ng Kamansi bilang baon matapos ang malalaking handaan Uved that is wrapped in a Kamansi leaf for take out after big occasions. Palek (pronounced as /palək/) Katutubong alak na gawa sa tubo. Local wine made from Sugar Cane.

No comments:

Post a Comment